LIFE
Μου είναι πραγματικά δύσκολο, ν’ αποστειρώσω από συναισθήματα, το κείμενο που διαβάζετε. Μια συνέντευξη μ’ έναν άνθρωπο που σε συνδέει μαζί του μια φιλία που μετρά ήδη 26 χρόνια ζωής, είναι σίγουρα ιδιαίτερη και δεν «μπαίνει» εύκολα σε δημοσιογραφικά καλούπια. Χαίρομαι πραγματικά γιατί ο συγκεκριμένος άνθρωπος, ο γνωστός Χανιώτης λυράρης Μιχάλης Μπακατσάκης κατάφερε να μην ακολουθήσει την… περπατημένη του επαγγέλματος του, επιλέγοντας το «δύσκολο» δρόμο. Έκανε «άλματα», στην προσωπική του εξέλιξη, εμπιστεύθηκε τις εσωτερικές του ανησυχίες, για να «πιάσει» την επιστημονική διάσταση της μουσικής που λατρεύει, δείχνοντας σε όλους ότι το επάγγελμα του λυράρη, μπορεί να έχει κι’ άλλη «όψη»!
Το μικρό παιδί θαύμα της Κρητικής μουσικής, στις αρχές της δεκαετίας του 90′, πλησιάζει πλέον στα 40. Τι αφήνει πίσω της αυτή η διαδρομή…;
Καλώς εσμίξαμε παλιέ μου διπλανέ και συμμαθητή. (γέλια) Για να είμαι ειλικρινής το «παιδί θαύμα» είναι ένας χαρακτηρισμός που πάντα μου προκαλούσε λίγη αμηχανία. Ίσως επειδή μου υπενθύμιζε την τεράστια ευθύνη που έφερα από τη στιγμή που καταπιάστηκα με τον κομμάτι αυτό του πολιτισμού μας, δηλαδή την κρητική μουσική. Σχετικά με την ερώτησή σου, η έως τώρα διαδρομή έχει ως αποτέλεσμα την απόκτηση σημαντικής εμπειρίας την οποία εξαργυρώνω ως γνώση. Γνώση, όχι πάντα μουσική αλλά ευρύτερα πολιτισμική, λαογραφική, κοινωνική κτλ.
«Δεν είναι μόνο τα ηχοχρώματα που άλλαξαν μέσω της άτσαλης προσπάθειας μας να εντάξουμε νέες τεχνικές και να «εμπλουτίσουμε» όπως-όπως την μουσική μας. Έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό το πλαίσιο το οποίο κινούμαστε όλοι σε αυτόν το χώρο»
Κάποιοι έχουν επωμιστεί το βαρύ φορτίο της συνέχειας!
Τι έχει αλλάξει στην Κρητική μουσική εκείνης της εποχής σε σχέση με τα σημερινά ηχοχρώματα…;
Έχουν αλλάξει πολλά πράγματα και μάλιστα σε μικρό σχετικά χρονικό διάστημα. Οι αλλαγές αυτές βέβαια είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων διεργασιών οι οποίες έλαβαν χώρα κυρίως τις δεκαετίες του ΄80 και του ΄90, με αποτελέσματα όχι πάντα θετικά για την κρητική μουσική. Δεν είναι μόνο τα ηχοχρώματα που άλλαξαν μέσω της άτσαλης προσπάθειας μας να εντάξουμε νέες τεχνικές και να «εμπλουτίσουμε» όπως-όπως την μουσική μας. Έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό το πλαίσιο το οποίο κινούμαστε όλοι σε αυτόν το χώρο, από την δισκογραφική παραγωγή και την εμπορευματοποίηση της τέχνης, τους χώρους και τα ωράρια που εμφανιζόμαστε μέχρι πρόγραμμα κατά τη διάρκεια των εμφανίσεών μας. Κυρίως όμως έχει αλλάξει η αντίληψη του κοινού σχετικά με το τι είναι κρητική μουσική και κατ’ επέκταση κρητικό γλέντι. Ένα κοινό που παρά την τριαντάχρονη όπου να ‘ναι πορεία μου, δεν έχω καταλήξει ακόμα, αν είναι θύμα όλων αυτών των καταστάσεων ή θύτης, αφού συνεχίζει να τροφοδοτεί όλη αυτή τη στρέβλωση. Μιλάω όμως για ένα μεγάλο ποσοστό του κοινού, όχι για το σύνολο του. Ευτυχώς υπάρχουν μουσικοί με ιδιαίτερες ευαισθησίες και ταλέντο και ταυτόχρονα μουσικόφιλοι οι οποίοι διακατέχονται από περίσσιο μερακλίκι, οι οποίοι έχουν είτε ηθελημένα είτε άθελά τους επωμιστεί το βαρύ φορτίο της συνέχειας!
Η προσωπική σου διαδρομή περιλαμβάνει πέραν της φυσιολογικής μουσικής εξέλιξης, που μπορεί να έχει στο πέρασμα του χρόνου ένας καλλιτέχνης, σημαντικές σπουδές και μουσική καλλιέργεια. Μίλησε μας λίγο γι’ αυτό…
Πρόκειται για μια προσπάθεια από μέρος μου, που έχει ως σκοπό την απόκτηση περεταίρω γνώσης σχετικά με την κρητική μουσική και τα συγγενή προς αυτή μουσικά είδη. Οπότε πάντα υπό την ιδιότητα του λυράρη και του τραγουδιστή απέκτησα αρχικά πτυχίο και στη συνέχεια δίπλωμα βυζαντινής μουσικής, διδασκόμενος από έναν μεγάλο μουσικό και παιδαγωγό, τον Γιάννη Καστρινάκη. Στη συνέχεια ακολούθησαν οι «Σπουδές στον ελληνικό πολιτισμό» στο ΕΑΠ με σκοπό την επιστημονική προσέγγιση της παραδοσιακής μουσικής μέσα στο ευρύτερο πολιτισμικό πλαίσιο.
Κρητική μουσική, μεταπτυχιακό και… πατέρας δυο αγοριών!
«Τα πράγματα έχουν δυσκολέψει σε σχέση με το παρελθόν και δεν μιλώ μόνο για τους καθημερινούς κινδύνους που μπορεί να παραμονεύουν ένα παιδί από τους οποίους ο γονιός οφείλει να το προφυλάξει, αλλά κυρίως για τη στάση που πρέπει να κρατήσει ο πατέρας και τις συμβουλές που θα δώσει ώστε το παιδί αυτό να διαμορφώσει το δικό του αξιακό σύστημα»
Κρητική μουσική, γλέντια, νύχτα, ποτά και ξενύχτι, αλλά εσύ επιμένεις, παρακολουθώντας τις εξελίξεις, να πορεύεσαι σ’ έναν δρόμο διαφορετικό. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως αυτή την περίοδο καταπιάνεσαι μ’ ένα μεταπτυχιακό…
Σωστές οι πληροφορίες σου (γέλια). Πρόκειται για ένα μεταπτυχιακό στην «Κοινωνιολογία του Πολιτισμού» του τμήματος «Φιλοσοφικών και Κοινωνικών σπουδών» του Πανεπιστημίου Κρήτης και αποτελεί προέκταση της προσπάθειας που σου ανέφερα πριν. Πρέπει βέβαια να σου πω ότι για εμένα το μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο, είναι αυτό της δουλειάς του λυράρη, με ότι αυτή συνεπάγεται.
Κεφάλαιο οικογένεια: πόσο δύσκολος είναι ο ρόλος του πατέρα. Είναι πιο δύσκολος από ότι άκουγες να σου λένε όταν ήσουν μικρός….
Σαφέστατα είναι δύσκολος. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για δύο μικρά αγόρια με τεράστια αποθέματα ενέργειας! Θεωρώ ότι τα πράγματα έχουν δυσκολέψει σε σχέση με το παρελθόν και δεν μιλώ μόνο για τους καθημερινούς κινδύνους που μπορεί να παραμονεύουν ένα παιδί από τους οποίους ο γονιός οφείλει να το προφυλάξει, αλλά κυρίως για τη στάση που πρέπει να κρατήσει ο πατέρας και τις συμβουλές που θα δώσει ώστε το παιδί αυτό να διαμορφώσει το δικό του αξιακό σύστημα.
Ποια είναι η μεγαλύτερη σου αγωνία γι’ αυτά τα παιδιά…;
Μήπως δεν αντιληφθούν την σημαντικότητα των αξιών που σου ανέφερα πριν, και πορευθούν σύμφωνα με την τάση της εποχής η οποία κατά την γνώμη μου διακρίνεται από ιδιαίτερη χαλαρότητα. Χαλαρότητα απέναντι σε θεσμούς, σε πρόσωπα, στις ανθρώπινες σχέσεις, στον τρόπο διασκέδασης κτλ.
Ποια θεωρείς τη σημαντικότερη σου στιγμή μέχρι σήμερα, σε καλλιτεχνικό επίπεδο, για να επιστρέψουμε στα «μουσικά»…;
Θα μπορούσα να σου αναφέρω άπειρες στιγμές τόσο από γλέντια και ταξίδια σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό, όσο τη δισκογραφία και τις διακρίσεις σε περιφερειακούς και πανελλήνιους μουσικούς διαγωνισμούς αλλά για να είμαι ειλικρινής η σημαντικότερη «στιγμή» η οποία μάλλον είναι παρατεταμένη, είναι η αποδοχή της έως τώρα πορείας μου από τους συναδέλφους. Και αυτό μου δίνει ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση!
Κεφαλαίο Παραδοσιακός Σύλλογος «Χαρίλαος»
Μίλησε μας λίγο για το μουσικό σύλλογο ο «Χαρίλαος» που έχετε ξεκινήσει στον Αποκόρωνα και η φήμη του διαρκώς εξαπλώνεται. Το συμβαίνει εκεί..;
Ο παραδοσιακός μουσικός σύλλογος Αποκορώνου «Ο Χαρίλαος» αποτελεί πλέον έναν πολύ σοβαρό θεσμό και αυτό το έχει πετύχει μέσω του έργου του. Εκεί συμμετέχω ως αντιπρόεδρος και υπεύθυνος του μουσικού συνόλου. Πρέπει να σου πω ότι δουλεύουμε πολύ σκληρά και εντατικά με όλους τους συναδέλφους. Στο ενεργητικό μας εντάσσονται συναυλίες σχεδόν σε όλη την Κρήτη όπως και η συμμετοχή μας στο Ηρώδειο πέρυσι το καλοκαίρι. Κι έπεται συνέχεια.
Απάτητη προσωπική σου επαγγελματική κορυφή υπάρχει…;
Άπειρες!!! Τόσο σε μουσικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο.
Κλείσε τη συνέντευξη με μια μαντινάδα κι εξήγησε μας, τι σημαίνει για εσένα αυτό που θε πεις-γράψεις…
Θα σου πω μια μαντινάδα του καλού μου φίλου του Γιάννη του Βαρδουλάκη από την Παλιόχωρα και θα μου επιτρέψεις να μην την σχολιάσω γιατί νομίζω ότι τα λέει όλα από μόνη της:
«Μετρώ καλά τα ζάλα μου όπου αγαπώ να φτάσω.
Τη στράτα που κουράστηκα ν’ ανοίξω, μη χαλάσω!»
Σε ευχαριστώ, να είσαι πάντα γερός.
———————————————————————————————————-
ΧΤΥΠΗΜΑΤΑ
«Έχει αλλάξει η αντίληψη του κοινού σχετικά με το τι είναι κρητική μουσική και κατ’ επέκταση κρητικό γλέντι. Ένα κοινό που, δεν έχω καταλήξει ακόμα, αν είναι θύμα όλων αυτών των καταστάσεων ή θύτης, αφού συνεχίζει να τροφοδοτεί όλη αυτή τη στρέβλωση»
