LIFE
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. O κ. Τζέφρι Πάιατ, ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στις ΗΠΑ, παραχώρησε στον «Εθνικό Κήρυκα» μια αποκλειστική, εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, στην οποία παρέθεσε με ασυνήθιστη σαφήνεια την πολιτική των ΗΠΑ έναντι της Ελλάδας.
Ο κ. Πάιατ χαρακτήρισε ως «άριστες» τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών και τόνισε τα αμοιβαία οφέλη που πηγάζουν από τη στενή στρατιωτική συνεργασία τους. Επίσης, μίλησε με ιδιαίτερα κολακευτικά λόγια για την Ελληνο-Αμερικανική Κοινότητά μας και την πολύτιμη συμβολή της στις σχέσεις των δυο χωρών. Η 45λεπτη συνέντευξη παραχωρήθηκε στον «Ε.Κ.» σε ξενοδοχείο του κεντρικού Μανχάταν.
Τα κύρια σημεία της είναι τα ακόλουθα:
Για τη σημασία της βάσης της Σούδας στην Κρήτη
Για το Ναυτικό των ΗΠΑ, λόγω του υψηλού ρυθμού των επιχειρήσεων που συμβαίνουν τη δεδομένη χρονική στιγμή στην ανατολική Μεσόγειο, λόγω των προκλήσεων που προκύπτουν από τη Συρία και τη Λιβύη και ιδίως λόγω του πολέμου ενάντια στον ISIS, η Σούδα είναι πιο σημαντική από ποτέ και αποτελεί ένα μοναδικό κεφάλαιο.
Είναι το μόνο μέρος μεταξύ του Νόρφολκ της Βιρτζίνιας και του Περσικού Κόλπου όπου έχουμε μια αποβάθρα κατάλληλη για αεροπλανοφόρα δίπλα σε ένα μεγάλο αεροδρόμιο που παρέχει μοναδικά πλεονεκτήματα όσον αφορά την ικανότητα ανεφοδιασμού και επισκευής. Και, το ακούω από κάθε καπετάνιο του Πολεμικού Ναυτικού, από κάθε πλοίαρχο που μιλάω και το σκάφος του έχει περάσει από τη Σούδα.
Αναφορικά με την οικονομική κρίση που ταλανίζει την Ελλάδα
Είναι μία διαφορετική Ελλάδα από αυτή που ήταν ακόμα και έναν χρόνο πριν και αξίζει (οι επενδυτές) να της ρίξουν μια δεύτερη ματιά. Η Ελλάδα δεν έχει βγει από το δάσος αναφορικά με τις οικονομικές προκλήσεις, αλλά έχει επιτευχθεί πραγματική πρόοδος και οι ΗΠΑ, και εγώ προσωπικά, θα κάνουμε οτιδήποτε μπορούμε για να δούμε αυτή την πρόοδο να διατηρείται.
(Οι ΗΠΑ βοήθησαν) την Ελλάδα να αποφύγει τον πειρασμό του Grexit και της εξόδου από την Ευρωζώνη… Και γνωρίζω πως αυτό χαίρει της βαθιάς εκτίμησης σε κυβερνητικό επίπεδο και από όλα τα πολιτικά κόμματα…
Αλλά, η νούμερο ένα δουλειά μου είναι να εξασφαλίσω πως οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν τη δουλειά που έχουμε κάνει για να βοηθήσουμε την Ελλάδα να ξεφύγει από την τρομερή οικονομική κρίση που την ταλανίζει και να την επαναφέρουμε στο μονοπάτι της οικονομικής ανάπτυξης. …Θεωρώ ότι αυτός ο στόχος είναι πιο κοντά σήμερα απ’ ό,τι έχει υπάρξει τα τελευταία χρόνια…
…Η στρατηγική μας για την Ελλάδα ως πυλώνας σταθερότητας θα είναι επιτυχημένη μόνον εάν η Ελλάδα διαβιοί σε περιβάλλον οικονομικής ανάκαμψης, εάν η Ελλάδα διατηρήσει το καθεστώς της ως μέλος της Ευρωζώνης, ως μια ισχυρή ευρωπαϊκή οικονομία και ως μια χώρα που προχωράει μπροστά και δημιουργεί ευκαιρίες για τους νέους ανθρώπους. Αυτό είναι η μία σταθερά.
Για τις σχέσεις Ελλάδας με την Τουρκία
«E.K.»: Εχετε δηλώσει πως ανησυχείτε για ένα «ατύχημα» στο οποίο θα εμπλέκονται η Ελλάδα και η Τουρκία. Δεδομένης της επίσκεψης του Τούρκου Πρωθυπουργού στην Αθήνα πριν λίγες ημέρες και τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τον ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκο Μητσοτάκη και άλλους ανησυχείτε τώρα περισσότερο ή λιγότερο;.
Πρέσβης: Είμαι διπλωμάτης, άρα πάντοτε ανησυχώ για στρατιωτικά ατυχήματα, ειδικά όταν υπάρχει το επίπεδο της συχνής επαφής που συμβαίνει μεταξύ της Ελληνικής και της Τουρκικής Αεροπορίας και Ναυτικού.
Δεδομένου αυτού, έχουμε δει κάποιες σημαντικές προσπάθειες από την ελληνική κυβέρνηση τους τελευταίους μήνες για την αποτελεσματική διαχείριση αυτών των ζητημάτων…
…Είμαι βέβαιος πως ούτε η τουρκική κυβέρνηση, ούτε η ελληνική κυβέρνηση θέλουν να δουν τις στρατιωτικές τους ασκήσεις να εξελίσσονται σε κάτι πιο σοβαρό…
Για τις σχέσεις της κυβέρνησης με την Ελλάδα
«Ε.Κ.»: Πολλά μέλη της Ελληνοαμερικανικής Κοινότητας είναι πολύ ανήσυχα, νιώθουν άβολα με την κυβέρνηση στην Ελλάδα, μία σοσιαλιστική κυβέρνηση, με έναν Πρωθυπουργό που ούτε καν ορκίζεται. Τι θα λέγατε σε αυτούς τους ανθρώπους που έχουν αναστολές με το να επενδύσουν, ακριβώς λόγω αυτής της κυβέρνησης;.
Πρέσβης: Πρώτα απ’ όλα, για μένα, η Διασπορά είναι ένας μεγάλος πολλαπλασιαστής δυνάμεων, ειδικά η ελληνική διασπορά, πηγαίνει πέρα δώθε, φροντίζει με πάθος τη μητέρα πατρίδα της. Δεν νομίζω ότι έχω δει ποτέ μια Διασπορά που τόσο πολύ επιθυμεί να δει τη μητέρα πατρίδα της να συνεχίσει να προχωράει, να σημειώνει πρόοδο.
Στο ερώτημα για τη σημερινή κυβέρνηση, η δουλειά μου δεν είναι να κάνω χάρες, η δουλειά μου είναι να εκπροσωπώ τις ΗΠΑ στην κυβέρνηση της Ελλάδος, η οποία έχει εκλεγεί από τους Ελληνες…
…Αυτό που θα έλεγα σχετικά με την οικονομική πλευρά και τις ανησυχίες που περιγράψατε είναι:
Νομίζω ότι ο πρωθυπουργός Τσίπρας έχει αλλάξει πολύ, μπορείτε να το διαπιστώσετε αν διαβάσετε τη σημαντική ομιλία του στη Διάσκεψη της Concordia πριν από δύο εβδομάδες στην Αθήνα…
Συνεπώς, αυτό που θα κάνω είναι να εστιάσω σε αυτό, την ευκαιρία που αυτό δημιουργείται…Είναι ικανοποιητικό για μένα να είμαι ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα σε μία στιγμή που όλες οι σημαντικές πολιτικές φωνές τάσσονται υπέρ μιας ισχυρής σχέσης με τις ΗΠΑ.
Επίσης, θέλω να πω ότι ο κ. Μητσοτάκης αξίζει πολλά μπράβο για την απόφαση που έχει πάρει να μην χρησιμοποιήσει το τουρκικό ζήτημα ως ένα εγχώριο πολιτικό εργαλείο. Αντίθετα, έχει ξεκαθαρίσει πως η Ελλάδα χρειάζεται να παραμείνει ενωμένη στο μήνυμά της αναφορικά με την εξωτερική πολιτική της…
Για την αποτροπή της καταδίκης της Κίνας
«Ε.Κ.»: Η ελληνική κυβέρνηση εμπόδισε την Ευρωπαϊκή Ενωση την περασμένη εβδομάδα από το να καταδικάσει την Κίνα για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ανησυχείτε για την επιρροή που ασκεί η Κίνα στην Ελλάδα;
Πρέσβης: …Αυτό που έχω να πω είναι πως κατά τη διάρκεια των πολλών συζητήσεών μου στο Καπιτώλιο, συμπεριλαμβανομένων και αυτών με ανώτερα και ισχυρά μέλη της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, ένα από τα ερωτήματα που δέχθηκα ήταν πώς πρέπει αυτή (η θέση της Ελλάδος) να ερμηνευθεί. Πλέον, οφείλω μια απάντηση στους επιθεωρητές του Κογκρέσου.
Ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης του κ. Πάιατ
Τζέφρι Πάιατ: Εχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον η δουλειά που κάνουμε στην Ελλάδα. Αυτά που συμβαίνουν με την οικονομία ή όσα σχετίζονται με τη στρατιωτική ασφάλεια είναι πολύ σημαντικά. Μιλούσα με έναν από τους συμμετέχοντες από την Αθήνα στο 6οΕπενδυτικό Συνέδριο του Χρηματιστηρίου Αθηνών που έγινε στη Νέα Υόρκη, και μου είπε πως ποτέ άλλοτε δεν είχαν τόσες πολλές νέες επιχειρήσεις, νέους επενδυτές, νέες εταιρείες όσο φέτος. Οι άνθρωποι βλέπουν με άλλη ματιά την Ελλάδα, είναι έτοιμοι να ξαναδοκιμάσουν. Ενδιαφέροντες καιροί.
«Ε.Κ»: Δώστε μας μια εικόνα, πώς ήταν η μετάβασή σας από την Ουκρανία στην Ελλάδα; Και εννοώ τον τρόπο ζωής.
Τζέφρι Πάιατ: Είναι μια καλή ερώτηση, δεν με έχει ρωτήσει ποτέ κάποιος άλλος περί αυτού. Η μεγαλύτερη διαφορά είναι βεβαίως πως νιώθεις ότι η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Υπάρχουν πολλές προκλήσεις συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών ζητημάτων, αλλά υπάρχει αυτό το τεράστιο δίχτυ ασφαλείας τού να είσαι μέλος της ΕΕ, του ευρωπαϊκού προτύπου του κράτους δικαίου.
Αναφορικά με τη δουλειά που κάνω εγώ, αυτή είναι πολύ πιο διαφορετική. Θεωρώ πως η κύρια εντύπωση που αποκομίζω από αυτό που συμβαίνει επί ένα χρόνο στην Αθήνα είναι η αίσθηση ότι η σκληρή δουλειά αξίζει τον κόπο – όπως είπε η Γουέντι (σ.σ. η βοηθός του πρέσβη που είναι παρούσα στη συνέντευξη), υπάρχουν 39 ραντεβού μου κανονισμένα στα οποία θα συμμετάσχω αυτή την εβδομάδα στην Ουάσιγκτον και τη Νέα Υόρκη.
Υπάρχουν ορισμένα κοινά, υπό την έννοια ότι αυτές οι δύο χώρες παλεύουν με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Πώς να οδηγηθούν στην οικονομική ανάπτυξη, πού βρίσκεται η Ευρώπη μετά το Brexit και πώς εμείς στις ΗΠΑ διαχειριζόμαστε τις διατλαντικές και ευρωπαϊκές σχέσεις.
Γενικά, ωστόσο, είναι δύο διαφορετικές θέσεις εργασίας.
Θα έλεγα πως η άλλη γέφυρα την οποία πρέπει να συνδυάσω είναι η στρατιωτική σχέση, καθώς η Ελλάδα είναι ένας βασικός σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και η δουλειά που κάνουμε από κοινού στη Σούδα είναι πιο σημαντική από ποτέ λόγω των όσων συμβαίνουν στην ανατολική Μεσόγειο.
Και, είμαι πολύ τυχερός, καθώς επειδή εργάστηκα με την Ευρωπαϊκή Διοίκηση, με τον 6ο Στόλο, με τον Ευρωπαϊκό Στρατό, με την Ειδική Διοίκηση Επιχειρήσεων της Ευρώπης (SOCEUR), και είμαι σε θέση μέσω του ρόλου μου να ενσωματώσω αυτές τις σχέσεις στη δουλειά που κάνω στην Ελλάδα και πραγματικά είναι ένας από τους πιο δυναμικούς πυλώνες της συνολικής επίσημης σχέσης.
Αλλά η νούμερο ένα δουλειά μου, όπως λέω διαρκώς, είναι να εξασφαλίσω πως οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν τη δουλειά που έχει γίνει, προκειμένου να βοηθήσουμε την Ελλάδα να ξεφύγει από την τρομερή οικονομική κρίση που την ταλανίζει και να την επαναφέρουμε στο μονοπάτι της οικονομικής ανάπτυξης.
Και τόνισα αυτό το σημείο στο Επενδυτικό Φόρουμ στο οποίο συμμετείχα, γιατί θεωρώ ότι αυτός ο στόχος είναι πιο κοντά σήμερα απ’ όσο τα τελευταία χρόνια και πως είμαι πολύ αισιόδοξος με τη μερική πρόοδο που έχει σημειωθεί με την τρόικα, με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, αλλά και από τη νέα εικόνα που έχουμε από μερικούς μεγάλους Αμερικανούς επενδυτές, συμπεριλαμβανομένης της πολύ σημαντικής επιτυχίας που είχαμε με τον (Τζον) Κάλαμο.
«Ε.Κ»: Εχει ολοκληρωθεί η συμφωνία;
Τζέφρι Πάιατ: Η ελληνική κυβέρνηση την προβάλλει ως ολοκληρωμένη. Ο Κάλαμος έχει οριστεί ως ο προτιμώμενος πλειοδότης και έφεραν μια πολύ συναρπαστική προσφορά στο τραπέζι.
Και ένα από τα σημεία που τόνισα στους συνομιλητές μου της ελληνικής κυβέρνησης είναι πως ελπίζουμε ότι ο Κάλαμος θα αποτελέσει τον καταλύτη και για άλλους αμερικανικούς ομίλους και ευελπιστώ να δουν (τις επενδύσεις) με νέα ματιά ιδίως οι ελληνοαμερικανικοί όμιλοι. ( Σημείωση Σύνταξης: Ανακοινώθηκε την Πέμπτη η πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής στον Κάλαμο). Και αυτό ήταν μέρος του μηνύματος του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου και της ομάδας που ήρθε μαζί μου από την Αθήνα.
Είναι μία διαφορετική Ελλάδα από αυτή που ήταν ακόμα και έναν χρόνο πριν και αξίζει να ρίξουν μια δεύτερη ματιά. Η Ελλάδα δεν έχει βγει από το δάσος, αναφορικά με τις οικονομικές προκλήσεις, αλλά έχει υπάρξει πραγματική πρόοδος και οι ΗΠΑ, και εγώ προσωπικά, θα κάνουμε οτιδήποτε μπορούμε για να δούμε αυτή την πρόοδο να συνεχίζεται.
«Ε.Κ.»: Οι σχέσεις μεταξύ της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών διάγουν μία από τις καλύτερες περιόδους τους.
Τζέφρι Πάιατ: Ειδικά για μένα, είμαι τυχερός καθώς τυγχάνει να είμαι πρέσβης σε μια καλή στιγμή.
«Ε.Κ.»: Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες που συνέβαλαν σε αυτή την κατάσταση και σε ποιες πράξεις πρέπει –αν πρέπει – να προβούν οι δύο χώρες ώστε να εδραιώσουν και να ενδυναμώσουν αυτή τη σχέση και στο μέλλον;
Τζέφρι Πάιατ: Καταρχάς, ένας από τους πραγματικούς παράγοντες που συνέβαλαν σε αυτή την έξοχη σχέση είναι η πρόσωπο με πρόσωπο επικοινωνία. Είναι ένα τεράστιο πλεονέκτημα να έχεις μια μεγάλη Διασπορά και μια Διασπορά που είναι πολύ ρευστή, πηγαίνει πέρα-δώθε.
Θεωρώ πως ένα από το πράγματα που πραγματικά μας βοήθησαν να αλλάξουμε κατεύθυνση είναι ο ρόλος που έπαιξε η ηγεσία των ΗΠΑ τα τελευταία 7 χρόνια, βοηθώντας την Ελλάδα να διαχειριστεί την κατάστασή της κατά τη σοβαρή οικονομική κρίση, βοηθώντας την να αποφύγει τον πειρασμό του Grexit και της εξόδου από την Ευρωζώνη, βοηθώντας την να βελτιώσει τις σχέσεις της τόσο με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς όσο και με το ΔΝΤ.
Και γνωρίζω πως αυτό χαίρει της βαθιάς εκτίμησης τόσο σε κυβερνητικό επίπεδο όσο και από όλα τα πολιτικά κόμματα, επειδή υπήρχαν όλες αυτές οι διαφορετικές πολιτικές δυνάμεις οι οποίες πέρασαν από τα διαφορετικά στάδια αυτής της κατάστασης. Από τον Παπανδρέου στην αρχή, τη Νέα Δημοκρατία και τον Σαμαρά στη συνέχεια και τώρα τον ΣΥΡΙΖΑ.
Συνεπώς, όλοι γνωρίζουν σε πολιτικό επίπεδο πως ένα από τα πιο σημαντικά τηλεφωνήματα που έγιναν κατά τη διάρκεια αυτών των διεργασιών είναι αυτό ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και την Αθήνα.
Αναφορικά με το ποιο είναι το καθήκον μας τώρα, πώς πάμε στο επόμενο επίπεδο, θα έλεγα δύο πράγματα:
Καταρχάς, να αυξήσουμε το εμπόριο και τις επενδύσεις, τις οικονομικές σχέσεις στο επίπεδο που πρέπει. Αυτό θα συμβάλλει καθοριστικά στο να ενδυναμώσουμε τους ήδη καλούς δεσμούς που απολαμβάνουμε τώρα.
Το καλό επίπεδο σχέσεων θα χτίσει νέες γέφυρες ώστε να υπάρχουν εταιρείες από την Καλιφόρνια που έχουν συμβάλλει στην επιτυχία της Ελλάδας.
Και, αυτό που είναι ενδιαφέρον για μένα αναφορικά με την εβδομάδα που διανύουμε, είναι το γεγονός πως αφιέρωσα μέρος του χρόνου μου επικεντρωμένος σε ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες επιθυμούν να επενδύσουν στην Αμερική και, αυτές τις δύο ημέρες στη Νέα Υόρκη, έχω επικεντρωθεί σε αμερικανικές εταιρείες που επιθυμούν να επενδύσουν στην Ελλάδα.
Αυτό είναι που χαρακτηρίζει τις καλές μας σχέσεις.
Μία ακόμα προτεραιότητα για μένα είναι οι εκπαιδευτικές σχέσεις. Εχω διαπιστώσει κατά τη διάρκεια της καριέρας μου πως δεν υπάρχει καλύτερη επένδυση από τις επενδύσεις που συμβάλλουν στη βελτίωση των εκπαιδευτικών δεσμών. Είμαι πολύ περήφανος από το γεγονός ότι έχουμε στην Ελλάδα τρία κορυφαία ιδρύματα: το Κολέγιο της Αντατολίας (Anatolia College), το Αμερικανικό Κολλέγιο της Ελλάδας (American College of Greece) και την Αμερικανική Γεωργική Σχολή (American Farm School), τα οποία θεωρούνται πλέον μερικά από τα καλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας, αλλά που δημιουργήθηκαν με τη γενναιοδωρία των Αμερικανών φορολογουμένων, αλλά και προγραμμάτων όπως το Fulbright.
Συμμετείχα σε μια εκδήλωση την περασμένη εβδομάδα που σήμανε το τέλος του έτους Fulbright, στην οποία συμμετείχαν τόσο Αμερικανοί σπουδαστές που τελείωσαν τη φοίτησή τους στην Ελλάδα, όσο και Ελληνες φοιτητές που ετοιμάζονται να μεταβούν στις ΗΠΑ.
Συνειδητοποίησα πάνω απ’ όλα, πως όλοι αυτοί οι νέοι, εμπνευσμένοι, δραστήριοι άνθρωποι είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές της σχέσης μας και στις δύο χώρες.
Ο τρίτος πυλώνας που θα ήθελα να επισημάνω και πάλι είναι σχετικά με την ασφάλεια. Εχουμε τα ίδια στρατηγικά συμφέροντα όσον αφορά την αντιμετώπιση μιας πολύ περίπλοκης γειτονιάς στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα. Υπάρχουν προκλήσεις που προέρχονται από την ανατολική Μεσόγειο.
Η Ελλάδα τώρα, όπως και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, καταλαμβάνει έναν στρατηγικής σημασίας γεωγραφικό χώρο και έχω πει συχνά ότι βλέπουμε την Ελλάδα ως πυλώνα σταθερότητας σε αυτή την περίπλοκη περιοχή. Γι’ αυτό ευελπιστώ ότι μπορούμε να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πώς θα δουλεύουμε μαζί όχι μόνο σήμερα, το 2017, αλλά πέντε χρόνια ή δέκα χρόνια από τώρα και τι πρέπει να κάνουμε για να διασφαλίσουμε τα κοινά μας συμφέροντα ασφαλείας και να αντιμετωπίσουμε αυτές τις διαφορετικές προκλήσεις.
«Ε.Κ.»: Μιλώντας για την ασφάλεια, πόσο σημαντικός παράγοντας είναι η Βάση της Σούδας;
Τζέφρι Πάιατ: Η Βάση της Σούδας παίζει καθοριστικό ρόλο. Είναι ένα σημαντικό κεφάλαιο και για τις δύο χώρες. Καταρχάς, είναι μία σπουδαία πλατφόρμα για να εργαστούν μαζί οι ένοπλες δυνάμεις μας.
Εχω επισκεφθεί τη Σούδα σε μία σειρά από περιστάσεις και είδα πως οι αξιωματικοί της Αεροπορίας και του Στρατού μας συνεργάζονται από κοινού άψογα.
Το τελευταίο αεροπλανοφόρο που πέρασε από τη Σούδα ήταν το George H.W. Bush.
Τα σκάφη του Ελληνικού Ναυτικού ήταν σε θέση να παράσχουν μέρος της περιμετρικής ασφάλειας καθώς αυτό προχωρούσε και ήταν μέρος ασκήσεων και άλλων πράξεων. Ετσι, πρώτα, απλά και μόνο με τη συνύπαρξη και τη συνεργασία θα γίνουμε ισχυρότεροι.
Για το Ναυτικό των ΗΠΑ, λόγω του υψηλού ρυθμού των επιχειρήσεων που συμβαίνουν τη δεδομένη χρονική στιγμή στην ανατολική Μεσόγειο, λόγω των προκλήσεων που προκύπτουν από τη Συρία και τη Λιβύη και ιδίως, λόγω του πολέμου ενάντια στον ISIS, η Σούδα είναι πιο σημαντική από ποτέ και αποτελεί ένα μοναδικό κεφάλαιο.
Είναι το μόνο μέρος μεταξύ του Νόρφολκ της Βιρτζίνιας και του Περσικού Κόλπου όπου έχουμε μια αποβάθρα κατάλληλη για αεροπλανοφόρα δίπλα σε ένα μεγάλο αεροδρόμιο που παρέχει μοναδικά πλεονεκτήματα όσον αφορά την ικανότητα ανεφοδιασμού και επισκευής. Αυτό το ακούω από κάθε καπετάνιο του Πολεμικού Ναυτικού, από κάθε πλοίαρχο που μιλάω μαζί του και το σκάφος του έχει περάσει από τη Σούδα.
Βρισκόμουν την προηγούμενη εβδομάδα πάνω σε ένα LPD (σ.σ. αμφίβια πλατφόρμα μεταφοράς), το οποίο είναι ένα μεσαίου μεγέθους σκάφος απόβασης, ενώ περίπου 400 ναύτες και 400 πεζοναύτες βρίσκονταν πάνω στο πλοίο στον Πειραιά. Ρώτησα κάποιους ναύτες, μόνιμο προσωπικό, ποιο είναι το αγαπημένο τους λιμάνι στη Μεσόγειο και όλοι απάντησαν πως είναι η Σούδα, επειδή αγαπούν τα Χανιά, αγαπούν την φιλοξενία των Κρητικών.
Λατρεύουν το φαγητό, λατρεύουν την ιστορία, αλλά και της υποδοχής της οποίας τυγχάνουν από τους ντόπιους.
Είναι ενδιαφέρον για μένα όταν με ρωτάτε για το πώς η σχέση βελτιώθηκε, καθώς έχω συναντήσει τους περισσότερους προκατόχους μου και μερικοί από αυτούς περιγράφουν πως τις παλιές μέρες υπήρχαν διαδηλώσεις ή θα έπρεπε να έχουν μυστικές επισκέψεις στα πλοία όταν έρχονταν αυτά στην Ελλάδα.
Τώρα έχουν αλλάξει τα πράγματα. Οταν ήρθε το «George H.W. Bush» στα Χανιά, στη Σούδα, ήμουν σε θέση να μιλήσω επίσης με κάποιους αξιωματούχους από το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο και η βασική τους ανησυχία ήταν να καταφέρουν οι ναύτες μας να ταξιδέψουν και στα δικά τους μέρη, επειδή ήθελαν να αποκομίσουν οικονομικά οφέλη από αυτό.
«Ε.Κ.»: Είναι αξιοθαύμαστη η πρόοδος που έχει επιτευχθεί – 20 χρόνια πριν δεν μπορούσες σχεδόν να μιλήσεις γι’ αυτά τα πράγματα.
Τζέφρι Πάιατ: Ναι. Και θεωρώ πως το ελληνικό ναυτικό –έχω μιλήσει πολλές φορές για αυτά τα ζητήματα με τον Ναύαρχο Αποστολάκη, με τον Ναύαρχο Παυλόπουλο και άλλους– κατανοεί πλήρως πως η παρουσία του Ναυτικού του ΗΠΑ στο νότιο Αιγαίο, στον Κόλπο της Σούδας, συνεισφέρει και στην ασφάλεια της Ελλάδας.
Είναι παράγοντας σταθερότητας για μία χώρα, την Ελλάδα, η οποία έχει πολύ μεγάλη αστάθεια γύρω της.
«Ε.Κ.»: Αναφορικά με την οικονομική κρίση, οι ΗΠΑ δεν εμπλέκονται άμεσα, ωστόσο, όπως είπατε, η Ελλάδα είναι ένας γεω-στρατηγικός σύμμαχος. Συνεπώς, μπορείτε να μας ξεκαθαρίσετε ποια είναι η πολιτική των ΗΠΑ σε αυτό το ζήτημα; Επιθυμεί η Ουάσιγκτον τη διατήρηση της Ελλάδος στην Ευρωζώνη; Επιθυμεί την περικοπή του χρέους; Ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος του ΔΝΤ;
Τζέφρι Πάιατ: Θα ξεκινήσω με την πιο βασική αρχή η οποία είναι πως η στρατηγική μας για την Ελλάδα ως πυλώνας σταθερότητας θα είναι επιτυχημένη μόνον εάν η Ελλάδα διαβιεί σε περιβάλλον οικονομικής ανάκαμψης, εάν η Ελλάδα διατηρήσει το καθεστώς της ως μέλος της Ευρωζώνης, ως μια ισχυρή ευρωπαϊκή οικονομία και ως μια χώρα που προχωράει μπροστά και δημιουργεί ευκαιρίες για τους νέους ανθρώπους. Αυτό είναι η μία σταθερά.
Εχει υπάρξει μια μακρόχρονη πολιτική των ΗΠΑ ότι η Ελλάδα χρειάζεται επίσημη ελάφρυνση του χρέους για να διαχειριστεί αυτό το μεγάλο βάρος που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση.
Πώς αυτό θα συμβεί ακριβώς; Αυτό θα πρέπει να επιλυθεί μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών της, ιδιαιτέρως των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.
Βλέπουμε το ΔΝΤ να διαδραματίζει έναν συμπληρωματικό ρόλο, αλλά όπως σημείωσα και στο Επενδυτικό Φόρουμ όταν δέχθηκα μια ανάλογη ερώτηση, συμβούλευσα τους ανθρώπους να μην ξεχνούν το γεγονός πως εάν εστιάζεις στο ζήτημα του χρέους, εστιάζεις στο λάθος ζήτημα.
Αυτό το επισήμανα γιατί είναι πολύ λίγοι οι επενδυτές και οι επιχειρηματίες που με συναντούν και ανησυχούν για το ποια θα είναι η εικόνα αποπληρωμής για την Ελλάδα το 2060, εστιάζουν στην κυβερνητική πολιτική στο εδώ και το τώρα.
Και σε κάποιον από αυτούς μπορεί να απασχολεί η συνέπεια των μηνυμάτων της κυβέρνησης σχετικά με τις επενδύσεις, όπως η δυνατότητα κίνησης εντός του διοικητικού και γραφειοκρατικού συστήματος της Αθήνας.
Σημείωσα, επίσης, πως ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια των καλών ειδήσεων από την εκταμίευση που συμφώνησε το Eurogroup στην τελευταία του συνεδρίαση, είναι ότι τα 8,5 δισ. ευρώ θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να διαχειριστεί τις υποχρεώσεις αποπληρωμής το φετινό καλοκαίρι και να σημειώσει πρόοδο, και με το ένα δισεκατομμύριο ευρώ να αποπληρώσει τις καθυστερούμενες οφειλές. Αυτό σημαίνει ότι από τώρα μέχρι το 2019 δεν θα υπάρχουν σημαντικές υποχρεώσεις αποπληρωμής που θα έχει να αντιμετωπίσει η Ελλάδα.
Συνεπώς, πολλά από τα πράγματα για τα οποία ανησυχούσαμε κατά τη διάρκεια αυτών των επτά ετών, πως η Ελλάδα θα αποχωρήσει από την Ευρωζώνη ή θα παγώσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα, αυτοί οι κίνδυνοι δεν αποτελούν τώρα πια πρόβλημα. Συνεπώς, υπάρχει μια ευκαιρία για την κυβέρνηση να καταφέρει να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα προς τους πιθανούς επενδυτές, όπως ο Κάλαμος, και ελπίζω και προς πολλές ακόμα εταιρείες με τις οποίες συναντάται η ελληνική κυβέρνηση αυτές τις ημέρες στη Νέα Υόρκη.
«Ε.Κ.»: Ας προχωρήσουμε στο ζήτημα της Τουρκίας. Εχετε δηλώσει πως ανησυχείτε για ένα «ατύχημα» στο οποίο θα εμπλέκονται η Ελλάδα και η Τουρκία. Δεδομένης της επίσκεψης του Τούρκου Πρωθυπουργού στην Αθήνα πριν λίγες μέρες και τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκο Μητσοτάκη, ανησυχείτε πλέον περισσότερο ή λιγότερο;
Τζέφρι Πάιατ: Είμαι διπλωμάτης, άρα πάντοτε ανησυχώ για στρατιωτικά ατυχήματα, ειδικά όταν υπάρχει το επίπεδο της συχνής εμπλοκής που συμβαίνει μεταξύ της Ελληνικής και της Τουρκικής Αεροπορίας και του Ναυτικού.
Δεδομένου αυτού, έχουμε δει κάποιες σημαντικές προσπάθειες από την ελληνική κυβέρνηση τους τελευταίους μήνες για την αποτελεσματική διαχείριση αυτών των ζητημάτων. Οι ΗΠΑ καλωσορίζουν με έμφαση και υποστηρίζουν τις προσπάθειες των δύο συμμάχων μας στο ΝΑΤΟ, της Ελλάδος και της Τουρκίας.
Θα σημείωνα και το ταξίδι που έκανε ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, στην Κωνσταντινούπολη για μια πολυμερή εκδήλωση σχετικά με τη Μαύρη Θάλασσα. Ηταν η πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, πολλές δεκαετίες, που ένας επικεφαλής του ελληνικού κράτους επισκέφθηκε την Τουρκία.
Υπήρξε η πρόσκληση προς τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Μπιναλί Γιλντιρίμ που επισκέφθηκε πριν λίγες ημέρες την Αθήνα. Υπήρξε, επίσης, η συνάντηση μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και του Ταγίπ Ερντογάν στο φόρουμ στο Πεκίνο, στην οποία συμφώνησαν πως οι δύο κυβερνήσεις θα συναντηθούν αυτό το φθινόπωρο στη Θεσσαλονίκη.
Και, γνωρίζω από συζητήσεις με το υπουργείο Εξωτερικών, με τον κ. Κοτζιά, με τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών (Δ. Παρασκευόπουλο) πως υπάρχει εντατική παρασκηνιακή δουλειά ώστε να ετοιμαστεί το έδαφος για αυτή τη συνάντηση στη Θεσσαλονίκη. Ολα αυτά είναι ευπρόσδεκτα.
Από τη στιγμή που αναφέρατε τον κ. Μητσοτάκη, θα σημείωνα πως η Νέα Δημοκρατία και συγκεκριμένα ο κ. Μητσοτάκης αξίζει πολλά μπράβο για την απόφαση που έχει πάρει – και που έχω ενημερωθεί για αυτήν από τον ίδιο, το έχω ακούσει από την ομάδα του – να μην επιχειρήσει να χρησιμοποιήσει το τουρκικό ζήτημα ως ένα εγχώριο πολιτικό εργαλείο.
Αντίθετα, έχει ξεκαθαρίσει πως η Ελλάδα χρειάζεται να παραμείνει ενωμένη στο μήνυμά της αναφορικά με την εξωτερική πολιτική και πως η Ελλάδα έχει μεγάλο συμφέρον η σχέση με τον μεγάλο γείτονα, την Τουρκία, να είναι σταθερή και σε πνεύμα συνεργασίας.
Θα σημείωνα δύο ακόμα πράγματα: Οπως γνωρίζετε, βρισκόμουν στην Κωνσταντινούπολη νωρίτερα την άνοιξη και εστίασα ιδιαίτερα στα ζητήματα ενέργειας ενώ βρισκόμουν εκεί.
Ηταν πολύ ξεκάθαρο σε μένα από αυτές τις συζητήσεις πως η ενέργεια στην ανατολική Μεσόγειο και η ελληνοτουρκική ενεργειακή συνεργασία είναι μία από τις σπάνιες win-win καταστάσεις που συναντάς στη διπλωματία, κατά την οποία επωφελούνται και οι δύο χώρες.
Το έχουμε ήδη δει με την πρόοδο που έχει σημειωθεί στον αγωγό TAP, ο οποίος είναι ένα, στρατηγικά, σημαντικό έργο, το οποίο η κυβέρνησή μου υποστηρίζει σθεναρά.
Φυσικά εξαρτάται από τη διασφάλιση του μοναδικού τρόπου με τον οποίο το αέριο μπορεί να φτάσει από το Αζερμπαϊτζάν στην Ελλάδα και αυτός ο τρόπος δεν είναι άλλος από την καλή συνεργασία ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία.
Και θεωρώ πως αυτό σηματοδοτεί τον δρόμο της συνεργασίας και σε άλλα ζητήματα, ζητήματα τα οποία ίσως αποτελούν μέρος αυτής της συνάντησης που θα λάβει χώρα στη Θεσσαλονίκη.
Καθώς ταξιδεύεις ανά την Ελλάδα και όσο περισσότερο πλησιάζεις στην Τουρκία –όπως όταν βρέθηκα στη Χίο ή τη Θεσσαλονίκη– και ανακάλυψα έκπληκτος ότι οι άνθρωποι βλέπουν την Τουρκία ως μία τεράστια οικονομική ευκαιρία.
Υπάρχουν πολλοί τουρίστες, υπάρχουν πολλοί επενδυτές, υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις που θα μπορούσαν να δραστηριοποιηθούν.
Ετσι, ανακαλύπτεις όταν πηγαίνεις σε αυτές τις πόλεις, οι οποίες παρ’ όλο που έχουν πολύ άσχημες μνήμες από την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αλλά και τον ανθρώπινο πόνο που προκάλεσε η μεγάλη μετανάστευση από τη Μικρά Ασία, αναγνωρίζεται πως υπάρχουν πρακτικά οφέλη με το να υπάρχει μια σχέση συνεργασίας και δημιουργίας.
Επικροτώ λοιπόν την ελληνική κυβέρνηση και τις προσπάθειες που συνεχίζει να καταβάλλει για να διατηρήσει μια ανοιχτή πόρτα, για να έχει το είδος του διαλόγου που πρέπει να έχουν δύο σύμμαχοι του ΝΑΤΟ.
Θα ήθελα επίσης να προσθέσω ένα ακόμη σημείο και αυτό είναι ένας άλλος τομέας στον οποίο συγκλίνουν οι στρατηγικές προοπτικές της Ελλάδας και των ΗΠΑ. Τόσο η Ελλάδα όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουμε την ισχυρή άποψη και επιθυμούμε η Τουρκία να παραμείνει προσδεμένη στην Ευρώπη και στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Θέλουμε η Τουρκία να αναζητά την Ευρώπη ως εταίρο της. Θέλουμε η Τουρκία να βλέπει ότι το ευρωπαϊκό πρότυπο του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας, της δικαστικής ανεξαρτησίας και της νομικής ευθύνης, είναι το σωστό πρότυπο για το μέλλον της.
Και δεν ισχύει το γεγονός ότι όλοι στην Ευρώπη συμμερίζονται αυτή τη σθεναρή άποψη, αλλά εγώ το ακούω πολύ έντονα από την ελληνική κυβέρνηση. Και, αυτή είναι η άποψη που συμμερίζεται και η αμερικανική κυβέρνηση.
«Ε.Κ»: Κύριε Πρέσβη, είπατε πως η ελληνική κυβέρνηση επιδεικνύει μεγάλη αυτοσυγκράτηση αναφορικά με τις τουρκικές παραβιάσεις στον εναέριο χώρο της (Ελλάδος). Επιδεικνύει η Τουρκία κάποιου είδους αυτοσυγκράτηση;
Τζέφρι Πάιατ: Είμαι βέβαιος πως ούτε η τουρκική, ούτε η ελληνική κυβέρνηση θέλουν να δουν τις στρατιωτικές τους ασκήσεις να εξελίσσονται σε κάτι πιο σοβαρό. Και, όπως είπα, είμαι αισιόδοξος από το γεγονός πως μέρος των συζητήσεων που γίνονται αυτή τη στιγμή μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών επικεντρώνονται σε ζητήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και μείωσης της έντασης. Αυτό είναι κάτι που αρέσει στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Ε.Κ»: Οι ΗΠΑ πάντοτε δήλωναν ότι υποστηρίζουν την εδαφική ακεραιότητα και την εθνική κυριαρχία των χωρών της περιοχής, ενάντια στη χρήση βίας, υπέρ της ειρηνικής επίλυσης διεθνών θεμάτων. Μπορείτε να επαναλάβετε αυτές τις θέσεις;
Τζέφρι Πάιατ: Απολύτως. Αυτές οι αρχές παραμένουν κατευθυντήριες και θεμελιώδεις αρχές για την αμερικανική εξωτερική πολιτική, ιδιαίτερα την αμερικανική εξωτερική πολιτική στην Ευρώπη, όπου οι ιστορικές προσπάθειες για την αλλαγή των συνόρων είχαν τρομερό ανθρώπινο και οικονομικό κόστος.
«E.K.»: Υπάρχει μια προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη για να επιχειρηθεί να επιλυθεί το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ με την ευκαιρία της επιθυμίας της χώρας αυτής να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Τζέφρι Πάιατ: Αυτός είναι ένας ακόμα τομέας στον οποίο χαιρετίζουμε θερμά τις προσπάθειες που η ελληνική κυβέρνηση έχει αναλάβει πρόσφατα, και στον οποίο τομέα οι ελληνικές και οι αμερικανικές απόψεις συγκλίνουν. Αυτό θα μπορούσα να το πω για όλα τα Δυτικά Βαλκάνια.
Γνωρίζω από τις συζητήσεις μου με τον υπουργό Εξωτερικών Ν. Κοτζιά και τον γενικό γραμματέα Παρασκευόπουλο, πως το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών συμμερίζεται την άποψή μας πως όλες αυτές οι χώρες θα πρέπει να συνεχίσουν την πορεία τους προς τους Ευρω-Ατλαντικούς θεσμούς. Το ΝΑΤΟ έχει ξεκαθαρίσει πως η πόρτα παραμένει ανοιχτή. Είμαστε αισιόδοξοι πως αυτό θα συνεχίσει να υφίσταται.
Τα συγκεκριμένο ζήτημα γύρω από το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ είναι κάτι που θα πρέπει να διευθετηθεί μεταξύ της Ελλάδος και των Σκοπίων.
Είμαι πολύ αισιόδοξος με τα σημάδια που έρχονται από τον πρωθυπουργό των Σκοπίων κ. Ζάεφ, ο οποίος προσπάθησε σημαντικά να θέσει έναν διαφορετικό τόνο όσον αφορά τον διάλογο, αλλά είμαι επίσης πολύ αισιόδοξος από τον τρόπο με τον οποίο απάντησε η Ελλάδα. Ηταν σημαντικό που υπήρξε μια άμεση τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ του κ. Τσίπρα και του κ. Ζάεφ. Ηταν πολύ θετικό το γεγονός πως ο Υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ επισκέφθηκε την Αθήνα την περασμένη εβδομάδα. Οπως είπατε, γνωρίζω από τις δικές μου συνομιλίες με τον υπουργό Εξωτερικών κ. Κοτζιά ότι προσεγγίζει αυτά τα θέματα με ανοιχτό μυαλό. Ταξίδεψε στα Σκόπια πολλές φορές και χαιρετίζουμε αυτές τις επαφές και ελπίζουμε ότι θα είναι συχνές.
«Ε.Κ.»: Η ελληνική κυβέρνηση εμπόδισε την Ευρωπαϊκή Ενωση την περασμένη εβδομάδα από το να καταδικάσει την Κίνα για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ανησυχείτε για την επιρροή που ασκεί η Κίνα στην Ελλάδα;
Τζέφρι Πάιατ: Θα απαντήσω κατ’ αυτόν τον τρόπο. Το ψήφισμα για τα ανθρώπινα δικαιώματα έγινε καθώς ταξίδευα, έτσι δεν είχα τη δυνατότητα να μιλήσω με το υπουργείο Εξωτερικών και να ενημερωθώ. Κατά συνέπεια δεν μπορώ να βγάλω ασφαλή συμπεράσματα.
Αυτό που έχω να πω είναι ότι κατά τη διάρκεια των πολλών συζητήσεών μου στο Καπιτώλιο, συμπεριλαμβανομένων και αυτών με ανώτερα και ισχυρά μέλη της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, ένα από τα ερωτήματα που δέχθηκα ήταν, πώς πρέπει να ερμηνευθεί αυτή η θέση της Ελλάδας. Ως εκ τούτου, οφείλω μια απάντηση σε αυτούς που με επιβλέπουν στο Κογκρέσο.
Αναφορικά με το ζήτημα της κινεζικής επιρροής, η Κίνα είναι ένας σημαντικός παράγοντας στην παγκόσμια οικονομία, στην παγκόσμια πολιτική, καθώς επίσης και ένας σημαντικός επενδυτής τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Κάποιες από αυτές τις επενδύσεις έχουν υπάρξει ιδιαίτερα επιτυχημένες. Για παράδειγμα, ο ρόλος της Cosco στο λιμάνι του Πειραιά έχει βοηθήσει στον εκσυγχρονισμό του λιμανιού, έχει βοηθήσει στην άνοδο του Πειραιά στην παγκόσμια κατάταξη, εν μέρει λόγω του γεγονότος πως οι Κινέζοι έχουν φέρει τεχνολογία, έχουν φέρει μία πειθαρχημένη προσέγγιση στις εργασιακές σχέσεις, έχουν κάνει το λιμάνι να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά.
Ετσι, δεν ανησυχώ για κάποια συγκεκριμένη εθνικότητα. Αυτό για το οποίο ανησυχώ είναι η διαφάνεια και οι κανόνες. Είναι πολύ σημαντικό για οποιαδήποτε χώρα στην Ευρώπη οι επιχειρήσεις να λειτουργούν με διαφάνεια και στη βάση του κράτους δικαίου.
Αν κοιτάξετε, για παράδειγμα, στις ιδιωτικοποιήσεις αεροδρομίων, όλοι γνωρίζουν ποια είναι η Fraport, όλοι γνωρίζουν ποιος είναι ο κ. Κοπελούζος, υπάρχει ένα επιχειρηματικό σχέδιο το οποίο μπορείτε να βρείτε στο διαδίκτυο που καθορίζει τι σχεδιάζουν να κάνουν.
Κάποιοι από τους διεθνείς εταίρους της Ελλάδος δεν συμβαδίζουν με αυτές τις αρχές της διαφάνειας και θα προσέθετα πως σε αυτό το πεδίο οι αμερικανικές επιχειρήσεις έχουν ένα σπουδαίο πλεονέκτημα.
Μία εταιρεία σαν του Κοπελούζου, η οποία ακολουθεί τα αμερικανικά πρότυπα και τη λειτουργική διαφάνεια είναι ένας καλός συνεργάτης για την διαύγεια που έχει, την αξιοπιστία, τα δημοκρατικά πρότυπα στη λειτουργία των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, πράγμα που είναι πολύ σημαντικό για την Ελλάδα για να διατηρεί την ανταγωνιστικότητά της σε μια παγκόσμια αγορά, η οποία γίνεται όλο και πιο απαιτητική, όλο και περισσότερο ανταγωνιστική.
«Ε.Κ.»: Συμπεριλαμβάνετε και τη Ρωσία σε αυτές τις χώρες που έχουν έλλειμμα διαφάνειας και επιχειρούν να αυξήσουν την επιρροή τους στην Ελλάδα;
Τζέφρι Πάιατ: Σίγουρα, θα έλεγα ότι υπάρχουν πρόσφατες συναλλαγές όπου το ποσοστό διαφάνειας δεν ήταν τόσο επαρκές, όπως ήταν για παράδειγμα με τη Fraport.
Συνεπώς, και πάλι αυτά είναι ζητήματα προς επίλυση από την ελληνική κυβέρνηση και θα δώσω και πάλι έμφαση στο σημείο που τόνισα στην αρχή: Ενα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της Ελλάδος –και το γνωρίζω επειδή το ζω συνεχώς- είναι πως υπάρχει συχνά ένας εκνευρισμός ανάμεσα στους Ελληνες με την Ευρωπαϊκή Ενωση και τον τρόπο που παρουσιάζεται μερικές φορές η ΕΕ. Αλλά, δεν θεωρώ πως θα το αντάλλασσα αυτό με οτιδήποτε, επειδή αυτό που φέρνει η Ευρώπη είναι ένα πλαίσιο κανόνων, ένα πλαίσιο προτύπων που ενισχύουν τη δημοκρατία, που κάνουν τη διαφθορά πιο δύσκολη και σε τελική ανάλυση χτίζουν μία ισχυρότερη βάση για οικονομική πρόοδο.
«Ε.Κ.»: Μιλώντας για διαφάνεια, κάνει η Ελλάδα μία πραγματική προσπάθεια για να καταπολεμήσει τη διαφθορά;
Τζέφρι Πάιατ: Ενα από τα πράγματα που με έχουν εντυπωσιάσει περισσότερο κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου της θητείας μου στην Ελλάδα είναι η ισχύς της ελληνικής κοινωνίας των πολιτών. Θεωρώ πως η συμπεριφορά των ανθρώπων στην Ελλάδα έχει αλλάξει και πως οι ΗΠΑ θα είναι ο ισχυρότερος εταίρος όσο οι Ελληνες δικαστές, η ελληνική κοινωνία των πολιτών, οι Ελληνες νομοθέτες επιδιώκουν να ξεριζώσουν τη διαφθορά.
Το ζήτημα είναι ποιες είναι οι δομές, τα συστήματα, οι θεσμοί που χτίζεις για να την ξεριζώσεις.
«Ε.Κ.»: Πολλά μέλη της Ελληνοαμερικανικής Κοινότητας είναι πολύ ανήσυχα, νιώθουν άβολα με την κυβέρνηση στην Ελλάδα, μία σοσιαλιστική κυβέρνηση, με έναν πρωθυπουργό που δεν ορκίστηκε με την ανάληψη των καθηκόντων του, με μέλη της κυβέρνησης που βρίσκονται στην άκρα Αριστερά. Τι θα λέγατε σε αυτούς τους ανθρώπους που έχουν αναστολές με το να επενδύσουν, ακριβώς λόγω αυτής της κυβέρνησης;
Τζέφρι Πάιατ: Θα έλεγα δύο πράγματα. Πρώτα απ’ όλα, για μένα, η Διασπορά είναι ένας μεγάλος πολλαπλασιαστής δυνάμεων, ειδικά η ελληνική διασπορά, πηγαίνει πέρα δώθε, φροντίζει με πάθος την πατρίδα της. Δεν νομίζω ότι έχω δει ποτέ μια Διασπορά που τόσο πολύ επιθυμεί να δει τη Μητέρα πατρίδα της να συνεχίσει να προχωράει, να σημειώνει πρόοδο.
Στο ερώτημα για τη σημερινή κυβέρνηση, η δουλειά μου δεν είναι να κάνω χάρες, η δουλειά μου είναι να εκπροσωπώ τις ΗΠΑ στην κυβέρνηση της Ελλάδος, η οποία έχει εκλεγεί από τους Ελληνες, να εκπροσωπώ τον Πρόεδρο, τον αμερικανικό λαό.
Αυτό που θα έλεγα σχετικά με την οικονομική πλευρά και τις ανησυχίες που περιγράψατε είναι διττό:
Νομίζω ότι ο πρωθυπουργός Τσίπρας έχει αλλάξει πολύ, μπορείτε να το διαπιστώσετε αν διαβάσετε τη σημαντική ομιλία του στη Διάσκεψη της Concordia πριν από δύο εβδομάδες στην Αθήνα.
Συνεπώς, αυτό που θα κάνω είναι να εστιάσω σε αυτό, την ευκαιρία που αυτό δημιουργεί.
Είναι ικανοποιητικό για μένα να είμαι ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα σε μία στιγμή που όλες οι σημαντικές πολιτικές φωνές τάσσονται υπέρ μιας ισχυρής σχέσης με τις ΗΠΑ.
Επίσης, είχα την τιμή πριν από δύο εβδομάδες να φιλοξενήσω μια εκδήλωση για τον εορτασμό της 70ής επετείου του Σχεδίου Μάρσαλ μπροστά στο άγαλμα του υπουργού Εξωτερικών Μάρσαλ που η Διασπορά και η AHEPA δώρισε στην πρεσβεία.
Ημουν πραγματικά ευχαριστημένος από το εύρος της εκτίμησης που ήταν εμφανές εκεί. Παραβρέθηκαν πολιτικοί ηγέτες, δύο αντιπρόεδροι της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και υπουργοί της σημερινής κυβέρνησης, τα ανώτερα στελέχη, αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων όπως ο ναύαρχος Αποστολάκης, ανώτεροι αξιωματικοί της Ελληνικής Αστυνομίας, δικαστικοί και εκπρόσωποι από όλα τα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας.
Το περιστατικό που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση, ήταν όταν μια νεαρή γυναίκα η οποία ηγείται μιας Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης (ΜΚΟ) στην Αθήνα με πήρε στην άκρη μετά τις ομιλίες και μου είπε: «Πρέσβη, είπα στην γιαγιά μου πως θα έρθω σε αυτή την εκδήλωση σήμερα και αυτή μου είπε πως θα έπρεπε να σου μιλήσω. Η γιαγιά μου μού είπε πως πρέπει να ευχαριστήσω τον Αμερικανό πρέσβη για το πορτοκαλί τυρί που ήρθε στη χώρα μου μετά τον πόλεμο και ήταν το πρώτο τυρί που τρώγαμε μετά από αυτά τα δύσκολα χρόνια».
Λατρεύω αυτή την ιστορία, επειδή με έναν πολύ προσωπικό τρόπο αντανακλά τη μεγάλη γενναιοδωρία που επέδειξαν οι Αμερικανοί στην Ελλάδα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον Εμφύλιο πόλεμο.
Και ακούω ιστορίες σαν και αυτή παντού, αγγίξαμε τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ελλάδα. Με αυτόν τον τρόπο, με τον οποίο αποδείχθηκε η σοφία του προέδρου Τρούμαν και του υπουργού Μάρσαλ και όλων των ηγετών μας, αναγνωρίστηκε πριν από 70 χρόνια ότι η Ελλάδα ήταν ένας βασικός σύμμαχος, ότι το να «κλειδώσεις» την Ελλάδα στην Ευρώπη, στην ευρωπαϊκή δημοκρατία και τη Δύση, είχε στρατηγική σημασία για τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Και θα καταλήξω, λέγοντας πως οι αρχές αυτές, κατά την άποψή μου, είναι τόσο ισχυρές όσο ήταν το 1947.
Με ενθαρρύνουν όσα άκουσα από τις διαβουλεύσεις μου στην Ουάσιγκτον, από Ρεπουμπλικανούς, ανώτερους Ρεπουμπλικανούς και Δημοκρατικούς στο Κογκρέσο αλλά και από αξιωματούχους της νέας κυβέρνησης Τραμπ σχετικά με τη σημασία της συνέχισης του ρόλου αυτού, ως ενός από τους ισχυρότερους φίλους της Ελλάδας στο διεθνές στερέωμα.
«Ε.Κ.»: Αναφορικά με το πορτοκαλί τυρί και το γάλα, αναρωτιέμαι πώς θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι ανάλογο και σήμερα, τη στιγμή που οι άνθρωποι διαβιούν σε τόσο δύσκολους καιρούς;
Τζέφρι Πάιατ: Πάνω σε αυτό, θεωρώ πως η καλύτερη δουλειά γίνεται από τις ΜΚΟ, οι οποίες έχουν ισχυρούς δεσμούς εδώ στη Νέα Υόρκη. Ομάδες όπως η Hellenic Initiative, το Ιδρυμα Νιάρχος, ο όμιλος Libra. Είμαι ένας μεγάλος υποστηρικτής αυτών των προσπαθειών και έχω εργαστεί πολύ στενά και είμαι πολύ περήφανος που τα προγράμματα της πρεσβείας μας είναι συντονισμένα και συγχρονισμένα με πολλούς από αυτούς τους ηγετικούς ελληνοαμερικανικούς φιλανθρωπικούς οργανισμούς. Και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε αυτό.
ekirikas.com
